1.    Launchpad Nedir

Rahatça anlaşılması için bir benzetme yapacak olursak launchpad’ler yeni blokzincir projelerinin “kullanıcılarla ilk kez buluştuğu” platformlardır diyebiliriz. Henüz tam olarak işlemeye başlamamış ancak amaçladıkları hedeflere ulaşmak isteyen blokzincir projelerinin hedeflerine ulaşmaları için kendilerine bir “kullanıcı kitlesi” edinmesi gerekir. İşte launchpad’ler bu projelerin geniş kitlelere ulaşmasını sağlayarak hem projenin yaratıcılarına yarar sağlar hem de çok sayıda olan yeni girişim arasından “göz atmaya değer” bulunanları bünyesine kabul ederek kullanıcılar (somut duruma göre yatırımcılar da denebilir) için bir nevi filtreleme yapar. Bu hizmetten hem proje sahipleri hem de kullanıcılar/yatırımcılar yararlanmış olur.

2.    Launchpad’ler Nasıl Çalışır

• Projenin Araştırılması

Seneler içinde blokzincir ve kripto varlık dünyasının ivmelenerek büyümesi, kullanıcılar için son derece güzel özellikler sunan girişimlerin var olmasını sağlasa da beraberinde hala temelleri atılan bu mecraların açıklarını kullanmak isteyen dolandırıcıları da getirmektedir.

Launchpad’ler de kullanıcılar için söz konusu bu dolandırıcılara karşı etkili bir korunma yöntemi sayılabilir. Var olan yeni bir projeye erken aşamada dahil olarak yüksek oranlarda kâr elde etmek isteyen kullanıcıların launchpad kullanmadığı bir varsayımda direkt olarak projenin yaratıcılarına ulaşması gerekir. Bu durum da riskleri beraberinde getirir.

Launchpad’ler bünyelerinde token ya da coin ön satışı yapacak blokzincir projelerini kabul etmeden önce detaylı bir araştırma yapar. Araştırma sonucunda “uygun” bulunan projelerle çalışılmaya devam edilir. Yeknesak bir güvenlik araştırması prosedürünün henüz olmaması, her bir launchpad’in kendisine has bir değerlendirme süreci yürütmesi söz konusu olsa da kullanıcılar yerine bir ön inceleme yapılması kullanıcılara güvenlik sağlamaktadır.

• Müşterinizi Tanıyın (Know Your Customer – KYC) Süreci

Kullanıcıların launchpad platformlarını kullanırken anonim isimler ya da sahte kimlikler kullanarak sistemi manipüle etmesi, haksız kazanç sağlamasını önlemek için “müşterinizi tanıyın” ya da daha bilinen adıyla söyleyecek olursak “know your customer – KYC” süreci yürütülmektedir.

Kullanıcılar launchpad platformlarına üye olurken herhangi bir sitede istendiği gibi isim, doğum tarihi gibi kişisel bilgileri vermektedir. Ancak launchpad’ler kimlik belgesi, gerçek zamanlı çekilmiş bir özçekim gibi başka kullanıcılar tarafından kopyalanması zor ekstra taleplerde bulunurlar.

Bu talepler sayesinde sadece sistemin manipülasyonunun önüne geçilmekle kalmaz aynı zamanda güvenlik artar, (somut duruma göre değişmekle beraber) yasal uyumluluk sağlanır, kara para aklanmasının (anti-money laundering – AML) önüne geçilir.

• “Eşit” Dağıtım ve Pump and Dump’ın Önüne Geçme

Launchpad’lerin genel satış mekanizmaları “pump and dump” adıyla anılan piyasa manipülasyonunun önüne geçmektedir. Launchpad platformlarında token ya da coin satışı yapacak olan blokzincir projeleri kullanıcılara satış tarihleri, satılacak olan token ya da coin’in miktarları gibi bilgileri sunar. Bu satış detayları tamamen projeye göre değişmektedir ancak çok büyük çoğunluğunda satışların eşit dağıtım usulüne göre yapıldığı görülmektedir. İşte tam da bu satış sistemi piyasa manipülasyonunun önüne geçer.

“Pump and dump” sisteminde yatırımcılardan biri söz konusu kripto varlığın çok büyük bir hacmine tek başına sahip olduğu konumdadır. Sahip olduğu bu güç sayesinde kripto varlığın değerini piyasada gittikçe tırmandırır ve kısa bir süre içinde sahip olduğu her şeyi satarak çok büyük kâr elde eder ancak bunu yaparken de kripto varlığın (bu bir token ya da coin olabilir) muazzam şekilde değer kaybetmesine sebep olur. Bu yüzden de aynı varlığa sahip diğer yatırımcılar için güvensiz ve zarar edecekleri bir ortam oluşur.

Launchpad’lerde kullanılan herkese eşit dağıtım ilkesine göre yapılan satışlar sayesinde satılacak olan varlığa sahip olacak herhangi bir kişi varlığın büyük bir miktarına en başından itibaren sahip olamaz. Bu sayede dolaylı olarak piyasayı manipüle de edemez.

• Satış

Launchpad’lerin temel işlevi tanıtılan yeni projelerin token ya da coin satışı yapmasını sağlamaktır. Yapılacak olan bu ilk satışta token ya da coin’lerin fiyatı (genellikle) projenin tam anlamıyla hayata geçmesinde yapılacak olan lansman satışlarından çok daha ucuzdur. Launchpad satışlarına yatırımcıların/kullanıcıların ilgi göstermesinin de temel sebebi işte budur.

Kullanıcılar lansmandan da önce olabilecek en ucuz fiyattan token ya da coin alarak kendileri adına maksimum seviyede kâr elde edebilecekleri yatırımlar yapmış olur. Bu yatırımlardan toplanan para da projenin yaratıcıları için projeyi geliştirmeye devam etmeleri ve yeni özellikler eklemeleri için gerekli finansmanı sağlar. Sağlıklı yürüdüğü taktirde her iki taraf için de son derece kârlı bir anlaşmadır.

3.    Satış/Arz Türleri

Launchpad’lerde satış yapan projenin içeriğine göre yapılacak olan satışlar/arzlar da farklı isimler alabilmektedir.

1. ICO (Initial Coin Offering – İlk Coin Arzı)

ICO “Initial Coin Offering” yani “İlk Coin Arzı” anlamına gelir, coin satışı yapılan arzlardır.

2. IDO (Initial DEX Offering – İlk Merkeziyetsiz Borsa Arzı)

IDO “Initial DEX Offering” yani “İlk Merkeziyetsiz Borsa Arzı” anlamına gelir. “Decentralized Exchange” yani “Merkeziyetsiz Borsa” tabiri “DEX” olarak kısaltılmaktadır. IDO satışlarında satılacak olan token’ların merkeziyetsiz bir borsada işlem görecek olması IDO satışlarını diğer satış türlerinden ayıran temel özelliktir.

3. INO (Initial NFT Offering – İlk NFT Arzı)

INO “Initial NFT Offering” yani “İlk NFT Arzı” anlamına gelir. “Non-Fungible Token – NFT” ya da (şahsi fikrimizce çok başarılı bir çeviri olan) “Nitelikli Fikri Tapuların” ilk kez arz olacak launchpad satışlarına kısaca INO denmektedir. NFT’ler genellikle bir ikincisinin yaratılmasının teknik olarak mümkün olmadığı sanat eserleri gibi algılanmaktadır ve temelde onları değerli yapan da bu unsurdur.

4. IGO (Initial Game Offering – İlk Oyun Arzı)

IGO “Initial Game Offering” yani “İlk Oyun Arzı” anlamına gelir. Blokzincir tabanlı oyun projelerinin, oyun içi varlıklarının veya oyun token’larının halka satışlarına kısaca IGO denir.

4.    Launchpad’lerin Yatırımcılar İçin Avantajları

Bu avantajların her bir launchpad’e göre değişebileceğini göz önünde bulundurunuz.

1. Erken Aşama Yatırım Fırsatları

Launchpad’ler, daha önce de değindiğimiz üzere yatırımcılara yeni projelerin token’larına veya varlıklarına lansman fiyatlarından çok daha ucuz şekilde erişmesini sağlar. Bu durum, yatırımcılar için projelere erken aşamada katılma ve potansiyel olarak yüksek getiriler elde etme demektir.

2. Güvenlik ve İnceleme

Launchpad’ler, projeleri detaylı bir şekilde inceleyerek kendi bünyesinde satış yapmasına izin verir/listeleme yapar. Bu ön araştırma, yatırımcıların dolandırılma ve sahte projelere yatırım yapma riskini azaltır.

3. Arayüz ve Yatırım Kolaylığı

Launchpad’ler kullanıcılar tarafından yoğun olarak tercih edildiği taktirde satışların ağırlıklı olarak aynı yerden yapılmasını sağlamış olur. Bu durum da kullanıcıların daha basit bir arayüz sayesinde yapmak istediği eylemleri rahatça yapabilmesini beraberinde getirir. Alışılmış ve kullanımı kolay arayüzler her seferinde farklı bir arayüzde işlem yapmak istemeyen yatırımcılar için kolaylık sayılabilir.

4. Yatırım Seçenekleri Sağlama

Launchpad’ler, farklı projeler ve sektörlerden çeşitli yatırım fırsatları sunar. Genelde aynı tipte projelere yatırım yapan yatırımcıları için bu durum portföylerini çeşitlendirmeleri için bir imkândır.

5. Topluluk ve Bilgi Paylaşımı

Launchpad’ler, yatırımcıların projeler hakkında bilgi edinmelerine ve topluluklarla etkileşime geçmelerine olanak tanır. Bu, yatırımcıların daha bilinçli kararlar almasını sağlar.

5.    Launchpad’lerin Projeler İçin Avantajları

Bu avantajların her bir launchpad’e göre değişebileceğini göz önünde bulundurunuz.

1. Fon Toplama

Launchpad’ler, temel işlevleri sayesinde yeni projelerin geliştirme süreçlerini finanse etmek için gerekli fonları toplamasına yardımcı olur. Bu sayede projeler, kitlesel fonlama ile ihtiyaç duydukları kaynağa hızlıca erişebilir.

2. Geniş Kitlelere Ulaşma

Launchpad’ler, sayesinde projenin yaratıcıları tamamen kendilerinin yürüteceği bir satış sürecine kıyasla daha geniş yatırımcı kitlelerine ulaşabilir. Bu imkân, projelerin daha fazla ilgi görmesini ve daha çok sayıda potansiyel yatırımcıların dikkatini çekmesini sağlar.

3. Pazarlama ve Tanıtım

Bu durum launchpad’e göre değişmektedir, bir piyasa standardı olduğu söylenemez. Ancak bazı launchpad’lerprojelere pazarlama desteği sağlamaktadır. Bu destek, projelerin daha görünür olmasına ve daha geniş bir kitleye ulaşmasına katkıda bulunur.

4. Güvenilirlik ve İtibar

Launchpad’ler, kendi varlıkların da korumak ve yatırımcıların gözünde güvenilir bir platform olarak kalabilmek için sadece “güvenilir” bulduğu projeleri bünyesine dahil eder ve satış yapmalarına izin verir. Yatırımcıların çoğunlukla tercih ettiği bir launchpad tarafından kabul edilme dolaylı olarak proje için de güvenilir bir itibar çizmektedir. Yatırımcıların projeleri güvenilir bulması da daha fazla yatırım ve daha fazla sermaye oluşması demektir.